×
Vogels - vogelgriep

Vogelgriep

 

Hierin kan je kennismaken met de vele facetten van de vogelgriep. De recente maatregelen staan vermeld in item 7 en 8 onderaan.

De vogelgriep rukt op naar Europa, wat moet je weten? De vogelgriep grijpt om zich heen in Rusland, Turkije, Roemenië en sinds enkele dagen ook op kleine Griekse eilandjes, en de ons omringende landen behalve België.

In Azië vielen menselijke slachtoffers onder pluimveehouders, kippenslachters en anderen personen.

Maar wat is de influenza-achtige, schijnbare ongrijpbare ziekte eigenlijk?

Enkele antwoorden op veel gestelde vragen.

  1. Wat is vogelgriep?
    De vogelgriep (in de volksmond ook wel vogelpest genoemd, vanwege de hoge mate van besmettelijkheid) heet in virologische termen de Avian Influenza.
    Alle soorten vogels zijn vatbaar voor deze griep, met name pluimvee en kalkoenen.
    Sommige vogelsoorten hebben meer weerstand.
    De vogelgriep kan mild van aard zijn, maar ook zeer besmettelijk en dodelijk.
    Deze laatste vorm wordt gekenmerkt door plotselinge, zware ziekte met ademhalingsmoeilijkheden en een snelle dood.
    De kans bestaat dat een oorspronkelijk milde vorm van de vogelgriep na verloop van tijd muteert tot een zeer dodelijke en besmettelijke variant.
     
  2. Waar komt de vogelgriep vandaan?
    De vogelgriep ontstaat meestal bij migrerende watervogels, vooral bij wilde eenden.
    Deze vogels zijn zelf behoorlijk resistent tegen de vogelgriep. Maar als ze in contact komen met 'huisvogels' zoals kippen en kalkoenen, kan er gemakkelijk een epidemie ontstaan.
    Pluimvee is zeer vatbaar voor de vogelgriep, met name kippen en kalkoenen.
    Vogelmarkten zijn vervolgens een haard van infecties en epidemieën.
     
  3. Hoe gevaarlijk is het?
    De Aviaire Influenza is doorgaans alleen besmettelijk voor vogels en varkens.
    Maar bij een zeer besmettelijke variant kan het ook op mensen overslaan.
    De slachtoffers zijn meestal mensen die direct en intensief contact hebben met besmette vogels.
    De gevolgen van besmetting van mens op mens zijn tamelijk gering, en leiden meestal tot lichte ziekte.

    De vorm van de Avian influenza die vorig jaar in Vietnam is ontdekt (in de virologie aangeduid als H5N1-stam) en nu in Rusland, Turkije, Roemenië is zeer besmettelijk, mogelijk ook voor mensen. H5N-stam muteert als regel razendsnel en is in staat genen van andere diervirussen op te nemen.

    Deze nieuwe variant kan ook mensen ernstig ziek maken.
    H5N1 duikt nu al in steeds meer landen op in het Midden-Oosten en Oost-Europa.
    Als meer vogels besmet raken, wordt de kans dat meer mensen besmet raken ook groter.
    Als het muterende virus genoeg menselijke genen krijgt, wordt het virus makkelijker overdraagbaar van mens tot mens. De kans op een griep-pandemie (grootschalige wereldwijde uitbraak) is dan reëel.
     
  4. Kan men vogelgriep bestrijden?
    De verspreiding van de Avian influenza kan bestreden worden door getroffen boerderijen in quarantaine te plaatsen, en besmette of mogelijk geïnfecteerde vogels af te maken. Ook kan men de vogels / pluimvee in de omringende boerderijen vaccineren.
    Voor besmettingen bij mensen zijn medicijnen beschikbaar in de vorm van virusremmers, de Tamiflu. Deze middelen zijn vrij duur en soms beperkt verkrijgbaar.
    Voor mensen, die nauw contact hebben met (geïnfecteerd) pluimvee is dagelijks gebruik van dit middel als preventie aan te raden.
    Maar ook artsen en verpleegkundigen, die contact hebben met patiënten met vogelpest is gebruik van anti-virale middelen aan te raden
     
  5. Vaccinatie (nog) niet beschikbaar?
    Omdat influenzavirussen snel van aard veranderen, moeten de vaccins ook worden aangepast worden.
    Het produceren van een nieuw vaccin duurt op zijn minst vier maanden.
    Intervet is met de voorbereidingen voor het ontwikkelen van een nieuw vaccin begonnen. In België is de vaccinatie van particulier gehouden pluimvee voorlopig niet toegestaan. In Nederland is het heden toegestaan in bedrijven om pluimvee te vaccineren. België volgt nog niet.
     
  6. Hoe groot is de kans dat de vogelgriep naar België komt?
    De kans dat de vogelgriep via bijvoorbeeld kippenvlees ons land binnenkomt, is volgens het Ministerie van Landbouw zeer gering.
    Wel kan de vogelgriep nog door reizigers uit landen met besmetting ons land binnengebracht worden.
    Reizigers worden dan ook geadviseerd in die landen het contact met vogels en pluimvee te mijden.
    Ook moeten schoenen gereinigd worden voordat teruggereisd wordt en mogen geen dierlijke producten het land binnengebracht worden. Na een bezoek aan een besmet gebied moet iedereen zijn minimaal drie dagen uit de buurt van pluimvee, vogels en boerderijen houden.
    Het grootste gevaar is het transport van vogels door de mens, legaal of illegaal, met name van vogels in het incubatiestadium, die nog niet ziek zijn, maar wel het virus bij zich hebben! Pluimveehouders moeten zeer alert zijn op contacten met vogels van onbekende oorsprong.
    Verder kunnen vrachtwagens waarin pluimvee is vervoerd, een bron van besmetting zijn.
    Daarom is zeer goede desinfectie van alle veewagens uit de besmette gebieden noodzakelijk, maar voor elke veewagen uit het "oosten van Europa" aan te raden.
    Bij de besmetting van Mond- en Klauwzeer in 2001 bleek hoe een grote rol de veetransporten uit Ierland en Engeland speelden.
    Wat de plaats van de trekvogels is in de verspreiding van vogelpest naar het westen toe, dat is moeilijk te zeggen. Volgens sommige vogeldeskundigen trekken zeker enkele honderden vogels (bv. kievieten en watervogels) komende maanden van Oost-Europa naar West-Europa inclusief Nederland en België.
    Het ophokken van gevoelige vogels, zoals pluimvee en kalkoenen rondom waterrijke gebieden is wel het allerminste wat we kunnen doen om opnieuw een ramp, zoals in 2003, te voorkomen.
     
  7. Maatregelen over het hele grondgebied België
    Onder voorbehoud dat er zich geen nieuwe ontwikkelingen voordoen,kunnen de maatregelen die vanaf 1 maart 2006 van kracht zullen zijn als volgt worden samengevat. Er is een meldingsplicht voor de partikuliere pluimveehouder vanaf een sterfte van 5 kippen,eenden,duiven en ganzen.
    Verder bij sterfte vanaf 1 zwaan en vanaf 29 meeuwen.
    In onze gemeente ASSE is voor particuliere pluimveehouders voor de winterperiode GEEN ophokplicht van kracht.
     
    1. Het professioneel of particulier gehouden pluimvee wordt opgehokt of afgeschermd door middel van netten of gaas om contact met wilde vogels te vermijden.
    2. Het voederen en drenken van professioneel of particulier gehouden pluimvee en andere vogels dient binnen te gebeuren of op een wijze dat contact met wilde vogels onmogelijk is.
    3. Tentoonstellingen en wedstrijden van pluimvee en vogels met verkoop,ruil of elke andere overdracht van verantwoordelijke zijn verboden.
    4. Tentoonstellingen en wedstrijden van particulier gehouden pluimvee en vogels zonder wijziging van verantwoordelijke zijn toegelaten op voorwaarde dat :
      1. een erkende dierenarts aangeduid door de organisator in gemeenschappelijk akkoord met de burgemeester toezicht houdt op de verzameling ;
      2. het pluimvee in de 10 dagen voor de verzameling opgehokt of afgeschermd gezeten heeft ;
      3. de organisator beschikt over de gegevens van de deelnemers en deze gegevens gedurende ten minste 2 maanden ter beschikking houdt van het FAVV.
    5. Markten van pluimvee,vogels en reisduiven zijn toegelaten op voorwaarde dat :
      1. enkel erkende pluimveehandelaars pluimvee aanbieden ;
      2. enkel erkende pluimveehandelaars en vogelhandelaars pluimvee aanbieden ;
      3. als meerdere handelaars zich op hetzelfde moment op de markt bevinden deze zo ruim als mogelijk gescheiden worden op de markt en indien nodig het aantal handelaars op de markt beperkt wordt ;
      4. het pluimvee afkomstig is van bedrijven geregistreerd in Sanitel,waar het in de 10 dagen voor de markt opgehokt of afgeschermd heeft gezeten ;
      5. de vogels en de reisduiven werden opgehokt of afgeschermd in de 10 dagen voor de markt
      6.  
  8. Wat te doen in geval van verdachte sterfte bij wilde vogels?
    Sterfte bij in het wild levende vogels wordt enkel als verdacht beschouwd indien gelijktijdig aan de onderstaande 2 voorwaarden wordt voldaan.
    1. Het betreft ten minste het volgende aantal dode dieren en behorende tot de soorten vermeld in de lijst in bijlage:
      - voor zwanen (uitgezonderd knobbelzwanen): 1 dier;
      - voor meeuwen, zeemeeuwen en spreeuwen: 20 dieren;
      - voor andere soorten (vb. eenden): 5 dieren.
    2. De dode vogels:
      - zijn gevonden op dezelfde plaats;
      - zijn gevonden zijn op hetzelfde tijdstip;
      - maken deel uitmaken van dezelfde soort of familie.

Enkel indien tegelijk ook meerdere zieke dieren worden opgemerkt, kan worden afgeweken van deze criteria en zal ook een kleinere sterfte als een verdenking worden beschouwd.

Particulieren (wandelaars) wordt gevraagd de hierboven vermelde voorschriften strikt na te leven wanneer zij toevallig dode vogels vinden en deze vondst wensen te melden.

Zij kunnen dan contact opnemen met het call center influenza (0800/99777) om de vondst te melden.
Gelieve de kadavers nooit zelf te manipuleren!

Verder kan je via de site van het Federaal Voedselagentschap de meest recente gegevens over de vogelgriepverspreiding, en de al dan niet ophokplicht voor uw gemeente vinden.